Hosanna die komt!
Bij het zoeken naar een serie afbeeldingen voor de Stille Week vond ik een prachtige serie afbeeldingen uit een tijd dat boeken met de hand werden overgeschreven. Dat was letterlijk monnikenwerk! Dit boek met evangelieteksten is in opdracht van de keizer Hendrik de II gemaakt in het klooster Reichenau, zo’n duizend jaar geleden.
Wie de kunstenaar is van deze afbeeldingen, dat weten we niet. Het is wel een heel kostbaar boek. De deksel van het boek is volledig versierd met goud, ivoor en edelstenen. De serie afbeeldingen uit dit boek zullen ons door deze week van Palmzondag naar Pasen begeleiden.
Het begint vandaag met Palmpasen.
Palmzondag (Latijn: Palmarum of Dominica in Palmis), ook wel Palmpasen genoemd, is de laatste zondag van de vastenperiode (de zondag vóór Pasen), vanouds de tweede zondag van de Passietijd, maar vooral belangrijk als eerste dag van de Stille Week. Op Palmzondag wordt de blijde intocht van Jezus Christus in Jeruzalem gevierd
Lezing
Jezus nadert met zijn leerlingen Jeruzalem. De stad is vol pelgrims in feeststemming. Jezus komst wekt verwachtingen. Hij zet zijn intocht in scene. Het werd een koninklijke intocht maar dan een speciale Laten we kijken en luisteren.
Matteüs 21:1-11
Toen ze Jeruzalem naderden en bij Betfage op de Olijfberg kwamen, stuurde Jezus er twee leerlingen op uit. Zijn opdracht luidde: ‘Ga naar het dorp dat daar ligt. Vrijwel direct zullen jullie er een ezelin zien, die daar vastgebonden staat met haar veulen. Maak de dieren los en breng ze bij me. En als iemand jullie iets vraagt, antwoord dan: “De Heer heeft ze nodig.” Dan zal men ze meteen meegeven.’ Dit is gebeurd opdat in vervulling zou gaan wat gezegd is door de profeet: ‘Zeg tegen Sion: “Kijk, je koning is in aantocht, hij is zachtmoedig en rijdt op een ezelin en op een veulen, het jong van een lastdier.”’
De leerlingen gingen op weg en deden wat Jezus hun had opgedragen. Ze brachten de ezelin en het veulen mee, legden er mantels op en lieten Jezus daarop plaatsnemen. Vanuit de menigte spreidden velen hun mantels op de weg uit, anderen braken twijgen van de bomen en spreidden die uit op de weg. De talloze mensen die voor hem uit liepen en achter hem aan kwamen, riepen luidkeels: ‘Hosanna voor de Zoon van David! Gezegend hij die komt in de naam van de Heer. Hosanna in de hemel!’
Toen hij Jeruzalem binnenging, raakte de hele stad in rep en roer. ‘Wie is die man?’ wilde men weten. Uit de menigte werd geantwoord: ‘Dat is Jezus, de profeet uit Nazaret in Galilea.’
Psalm 118:1
Laat ieder ’s Heren goedheid prijzen,
zijn liefde duurt in eeuwigheid.
Laat, Israël, uw lofzang rijzen:
zijn liefde duurt in eeuwigheid.
Dit zij het lied der priesterkoren:
zijn liefde duurt in eeuwigheid.
Gij, die de Heer vreest, laat het horen:
zijn liefde duurt in eeuwigheid.
Overdenking
Toen Jezus met zijn leerlingen Jeruzalem naderde stuurde hij twee leerlingen erop uit en gaf hen de opdracht:
‘Ga naar het dorp verderop. Daar zullen jullie een ezelin zien, die vastgebonden staat met haar veulen. Maak hen los en breng ze bij me. En als iemand jullie iets vraagt, antwoord dan: ‘De Heer heeft ze nodig.’ Dan zal men ze meteen meegeven.’
Dat zien we hier nu gebeuren. De twee leerlingen hebben de ezel en het veulen los gemaakt en willen ze meenemen.
En dan gebeurt er waar Jezus het over had. Er komt iemand over de muur van het dorp kijken en spreekt de leerlingen hierop aan.
Is het niet merkwaardig dat Jezus zijn leerlingen de opdracht geeft om zeg maar jou fiets, of jou auto te confisqueren. Is dat niet eigenlijk stelen? Of ongevraagd uitlenen?
En op de vraag waarom ze dat doen moeten de leerlingen antwoorden: ‘De Heer heeft ze nodig’. Dat is voldoende, dan zal men ze meteen meegeven – zegt Jezus.
Hoe zouden wij erop reageren wanneer de Heer van ons iets nodig heeft?
Die man uit het dorp begrijpt meteen dat met ‘de Heer’ God wordt bedoelt. God zelf klopt aan en zegt, mag ik de ezels even van je lenen?
Hoe zouden wij erop reageren wanneer God zegt: Ik heb iets van je nodig.
Maar eigenlijk hoeft God ons niets te vragen. We denken dat alles wat we hebben van onszelf is. We vergeten daarbij gemakshalve dat we leven in Gods wereld. God heeft het uiteindelijk voor het zeggen in zijn schepping.
Daarom ook is het antwoord ‘De Heer heeft ze nodig’ voldoende om de ezels mee te geven, áls je weet wie de Heer is. Dit is een begin van een antwoord op de eigenlijke vraag: ‘Wie is toch die man, die Jezus?’ We ontdekken: Jezus spreekt en handelt in naam van God. Dat maakt hem bijzonder, dát maakt de hele situatie anders.
Jezus gaat vervolgens op de ezel zitten en wordt door de menigte met jubel begroet. Mooi is op de afbeelding te zien hoe de mensen klein worden ten opzichte van deze koning en hun mantels op de grond leggen als een rode loper waarop de ezel met Jezus erop loopt. Ook leuk is de figuur boven in de boom die palmtakken afhaalt om op de weg te spreiden.’ Al met al een beeld van een koninklijke intocht.
De buxustakjes hier op tafel zijn dan maar een klein aftreksel van de echte grote palmtakken. Dat mensen klein worden ten opzichte van deze koning, dat komt voort uit ons besef van onze kleinheid voor God. Maar het is juist het kenmerk van Jezus dat hij mensen uit hun kleinheid omhoog haalt en weer voluit mens laat zijn. Hij ontmoet de mens juist op ooghoogte. Daarom rijdt hij niet hoog op een paard maar op een ezel.
En dan is er de menigte die jubelt: “Hosanna voor de Zoon van David! Gezegend hij die komt in de naam van de Heer. Hosanna in de Hemel!”
De menigte begroet hem als de redder! Hosanna of eigenlijk Hosha Na betekent namelijk ‘Help nu, help toch!’
De mensen verwachtten redding en bevrijding van deze zachtmoedige koning. Ze bejubelen hem met al hun verwachtingen. Zo kort na de verkiezingen herkennen we dat hoe mensen veel verwachten van hun leiders, ook het onmogelijke.
Wie is toch die man? Dat is wel de oervraag van ons christelijk geloof. Wie is toch die man die ons in beweging zet en op de been houdt? Wie is toch die man die meer dan twee miljard volgelingen in de wereld heeft. Die al twee duizend jaar wordt herkend.
Hij is de koning die ons komt bevrijden, niet als een redder in de politieke arena, maar als iemand die onze ziel komt bevrijden en ons leven voor eens en voor altijd verbindt met God.
In de Stille Week volgen we de weg van deze machteloze koning die het kwaad en geweld van deze wereld ondergaat op weg naar Gods overwinning.
Amen
Lied 438:1
God lof! Nu is gekomen
Gods aangename tijd:
de koning onzer dromen,
de Heer der heerlijkheid
treedt, zonder praal en pracht,
in onze wereld binnen,
om hier te overwinnen
de duivel en zijn macht.
Voorbeden
Barmhartige God, naar uw komst zien wij uit.
In vertrouwen op U bidden wij
voor vrouwen en mannen die gekrenkt en vernederd worden,
voor mensen die aangetast worden in hun waardigheid,
voor kinderen die geen veilige plaats hebben om op te groeien;
dat zij mensen tegenkomen die solidair met hen zijn…
voor hen die het lijden op hun weg tegenkomen,
voor armen, zieken en verdrukten,
voor mensen die niet in tel zijn;
dat zij gezien worden en tot hun recht mogen komen…
voor allen die vervolgd worden om hun geloofsovertuiging,
maar die zich niet laten knechten door de machthebbers van deze wereld; om echte verbondenheid en een lange adem…
voor allen die uitgeput zijn en niet meer verder kunnen,
zij die hun taak moeten volbrengen
en de weg ten einde gaan,
voor wie in de war zijn geraakt en die de wanhoop nabij zijn;
dat zij geborgenheid mogen vinden bij U…
God,
Hoor en zie hoe wij ons vertrouwen stellen op U.
Sla acht op ons gebed wanneer wij roepen tot U.
Wij vragen het U uit naam van Hem, Jezus Christus, onze Heer,
die alles volbracht heeft in gehoorzaamheid aan U.
Amen.
Zegenbede
Zachtmoedigheid moge zijn op uw lippen,
vriendelijk zoals een zomeravond over je daalt.
Vriendelijkheid moge over u komen
en reinheid in Uw hart.
Wijsheid moge u bij iedere handeling begeleiden.
Zo moge U gezegend worden op uw weg
door God de Vader,
God de Zoon
en God de Heilige Geest.
Amen
Deze overdenking kunt u nalezen en of downloaden via deze link:
Zondagsbrief-Overdenking 28 maart 2021-Palmzondag
Collecte
De collecte is bestemd voor de ondersteuning van de eigen kerk.
Bij voorbaat hartelijk dank.
Uw gift overmaken naar:
Bankrekening NL43 RABO 0373 7412 51
t.n.v. Evangelisch-Lutherse gemeente Zuid-Nederland
Onder vermelding:
Gift voor het Werk van de Kerk
Een goede en gezegende zondag gewenst,
ds. Susanne Freytag en ds. Willem Boon