19 juli 2020 – Het Boek Ruth deel 3:
Verbitterd thuiskomen
Overdenking
Terugkeren is moeilijk, misschien zelfs moeilijker dan weggaan!
Mijn vader werkte een tijd bij een kerkelijke organisatie die mensen voor een paar jaar uitzond naar ontwikkelingslanden. Er was toen veel aandacht voor de voorbereiding op het leven in den vreemde. Maar gaandeweg werd duidelijk dat je mensen ook moet begeleiden bij hun thuiskomst.
Een jongere die een jaar in buitenland naar school gaat, een student die een semester in het buitenland studeert of wie een paar jaar in het buitenland heeft gewerkt die kent de ervaring dat thuiskomen niet vanzelf gaat.
De thuisfront verwacht dat je hetzelfde bent als toen je wegging. Maar de tijd in den vreemde heeft je ook gevormd en veranderd door alle nieuwe ervaringen. Je bent niet meer diezelfde persoon die wegging. En ondertussen zijn thuis ook dingen veranderd en heb je ervaringen gemist terwijl je weg bent geweest.
Daar staat niemand bij stil dat dit lastig is:
Jij komt toch immers ‘thuis’!
Noömi keert naar jaren in het buitenland te hebben geleefd weer terug. Dat blijft niet onopgemerkt. De vrouwen roepen elkaar toe: Dat is toch Noömi?
Noömi maakt meteen duidelijk dat ze niet meer die vrouw is die jaren geleden uit Betlehem wegtrok. “Noem mij niet meer Noömi, ‘de gelukkige’, noem me Mara – dat betekent ‘bitter’ – omdat de Ontzagwekkende mijn lot zeer bitter heeft gemaakt” zegt ze.
Die bittere ervaringen van het overlijden van haar man en twee zonen hebben haar ziel doordrenkt met bitterheid.
We hebben onze eigen ervaringen met verbitterde mensen. Eerst heeft u medeleven met hen maar gaandeweg mijdt u deze mensen. Verbitterde mensen zijn lastig in de omgang ze strooien met hun bitterheid.
Een verbitterd mens heeft veel onrecht of leed ervaren en voelt zich slachtoffer van de omstandigheden en legt hiervoor de schuld bij anderen. Verbitterde mensen hebben vaak niet door dat zij verbitterd zijn Noömi daarentegen herkent van haarzelf dat ze bitter is geworden.
Verbitterde mensen zien de dingen vertekent. Zoals we Noömi horen zeggen dat ze alles had toen ze was vertrokken en dat de HEER haar met lege handen laat terugkeren.
Ze had niet ‘alles’ toen ze uit Betlehem vertrok. Het hele gezin leed toen onder honger. En zij verwijt vervolgens God dat zij met lege handen terugkeert. En ook hierbij vergeet ze gemakshalve dat Ruth, haar schoondochter, met haar mee is gekomen.
Door haar bitterheid is ze opgesloten in haar ongeluk. Daardoor is ze niet in staat ook maar een beetje blij te zijn dat Ruth haar trouw is en met haar meegaat.
Noömi klaagt dat God zich tegen haar gekeerd heeft. Zij voelt zich door God en de wereld in de steek gelaten. God heeft haar lot bitter gemaakt.
Zij vergeet hierbij dat God, de God is die met haar meegaat ook in haar verdriet en teleurstelling. Zij vergeet hierbij dat ze juist haar boosheid, verdriet en teleurstelling bij God kan neerleggen.
In het geloof kun je al je woede en kwaadheid over wat je is overkomen op God richten, waardoor je dat niet meer op andere mensen hoeft bot te vieren.
Je kunt al je ellende, alles wat in je hart omgaat uitstorten bij God. Dan hoef je niet verbitterd te raken. Dat is wat het geloof kan schenken.
Als Noömi niet verbitterd was geraakt, had ze het kunnen waarderen dat Ruth met haar mee is gegaan. Dan had ze kunnen zien wat dit allemaal voor haar betekent, dat Ruth háár land verlaat om als vreemdeling in Betlehem te komen wonen. Ruth is bereid om het lot van Noömi te delen. Noömi is dus niet alleen.
Maar dat ziet ze op dit moment nog niet.
Amen.
Introductie lezing
Orpa is teruggegaan naar Moab en Ruth en Noömi reisden verder naar Betlehem. We horen van hun aankomst in Betlehem. Noömi komt terug thuis, Ruth daarentegen kom aan in een voor haar vreemd land. Hoe gaat dat?
Lezing
Ruth 1:20-22
Hun aankomst in Betlehem baarde veel opzien.
Overal in de stad riepen de vrouwen: ‘Dat is toch Noömi?’
Maar ze zei tegen hen: ‘Noem me niet Noömi, noem me Mara, want de Ontzagwekkende heeft mijn lot zeer bitter gemaakt.
Toen ik hier wegging had ik alles, maar de HEER heeft mij met lege handen laten terugkomen.
Waarom mij nog Noömi noemen, nu de HEER zich tegen mij heeft gekeerd, nu de Ontzagwekkende me kwaad heeft gedaan?’
Zo kwamen ze samen terug uit Moab, Noömi en haar schoondochter Ruth, de Moabitische.
Ze kwamen in Betlehem aan bij het begin van de gersteoogst.
Liederen
Lied 544:1
Christus naar wie wij heten
heeft met zijn groot geduld
de wet en de profeten
ten einde toe vervuld.
Maar ons is aangezegd,
tot aan het eind der dingen
de uitgang te volbrengen,
de lange lijdensweg.
Lied 942:1
Ik sta voor U in leegte en gemis,
vreemd is uw naam, onvindbaar zijn uw wegen.
Gij zijt mijn God, sinds mensenheugenis
dood is mijn lot, hebt Gij geen andere zegen?
Zijt Gij de God bij wie mijn toekomst is?
Heer, ik geloof, waarom staat Gij mij tegen?
Voorbeden
Barmhartige God,
met vertrouwen op uw toekomst
waarin blinden zien en kreupelen dansen,
bidden wij tot U:
voor allen die met heel veel dingen druk doende zijn,
die zich begraven in werk en verantwoordelijkheden,
voor ieder die geen tijd heeft
om te letten op ontwikkelingen en veranderingen;
dat zij met meer aandacht in het leven kunnen staan
en opmerkzaam worden…
voor allen die ons wijzen op het belang van stilte en aandacht, die ruimte maken voor bezinning in hun hart en in hun huis,
voor ieder die zich sterk maakt voor oases van rust in onze jachtige samenleving; dat zij bij steeds meer mensen gehoor mogen vinden…
voor kinderen en jongeren die opgroeien
in een wereld van luxe en overdaad, die niets tekortkomen
en alles krijgen wat ze hebben willen,
voor ieder die verwikkeld is in de race om meer, groter en beter; dat zij weerstand kunnen bieden aan de verleidingen van overconsumptie…
voor ieder die gastvrij openstaat voor nieuw licht in ons bestaan; dat zij blijdschap en vreugde om zich heen verspreiden en ontmoeten…
Barmhartige God,
Gij die ons bidden hoort,
maak ons tot mensen die leven zoals ze bidden:
hoopvol en met een groot vertrouwen.
Dat vragen wij U in naam van de Komende, Jezus Christus, uw Zoon en onze Heer.
Amen.
Zegen
Gods liefde draagt ons
Zijn hand beschermt ons
waar wij ook zijn of zullen gaan.
ontvangen wij Gods zegen
over ons leven:
Vrede voor ons in zijn naam!
Amen.
Deze overdenking kunt u nalezen en of downloaden via deze link:
Ruth deel 3 – Overdenking 19 juli 2020 – 6e na Trinitatis
De link naar deze video op YouTube:
https://youtu.be/yBRWRnbov4Y
De Lutherse gemeente Zuid-Nederland heeft een eigen YouTube-kanaal
waar u veel meer overdenkingen kunt bekijken:
https://www.youtube.com/channel/UCFdBWisHoL8RQdD_5fqaaGw
Collecte
De collecte van deze week is bestemd voor de eigen kerk.
Bij voorbaat hartelijk dank.
De collecte gaat nu digitaal op een betaalpagina via iDEAL.
Die kunt u bereiken door de QR-code te scannen met uw smartphone of via deze link:
https://www.samengoeddoen.nl/gift/31c9871f02b9ec4bbca31a0d5bc862b8
Maar u uw gift ook overmaken naar:
Bankrekening NL43 RABO 0373 7412 51
t.n.v. Evangelisch-Lutherse gemeente Zuid-Nederland
Een goede en gezegende zondag gewenst,
ds. Susanne Freytag en ds. Willem Boon