2 augustus 2020 – Het Boek Ruth deel 5:
Genade en Goedheid
Overdenking
Toen het etenstijd was ging Boaz Ruth uitdrukkelijk uitnodigen om met de werkers op het veld mee te eten. Ook nu deelt hij rijkelijk. Ruth krijgt zo veel eten dat ze zelfs overhoudt. Dat is goedheid! En niet zuinig.
Toen het etenstijd was ging Boaz Ruth uitdrukkelijk uitnodigen om met de werkers op het veld mee te eten. Ook nu deelt hij rijkelijk. Ruth krijgt zo veel eten dat ze zelfs overhoudt. Dat is goedheid! En niet zuinig.
“Kom maar hier en neem een stuk brood en doop het in de wijn.” Als christenen kunnen we niet anders dan dat we hierbij ook aan de uitnodiging van Christus voor het Heilig Avondmaal denken.
Samen eten, uitgenodigd worden om mee te eten dat is heel belangrijk voor het gevoel om erbij te horen. Dat is iets dat we vaak in andere culturen waarderen dat we zo maar onverwacht uitgenodigd worden om mee te eten.
Aan buitenlanders die naar Nederland komen wordt nadrukkelijk uitgelegd dat als een Nederlander rond zessen zegt ‘We gaan eten’ dat dat geen uitnodiging is om mee te eten maar dat dat een beleefde manier is om te verzoeken om nu weg te gaan.
Bij iemand thuis mee-eten is alleen maar voor de intimi …
Hoe dan ook het betekent voor Ruth veel dat zij als vreemdelinge mee mag eten.
Boaz wil er vervolgens zeker van zijn dat Ruth genoeg arens kan lezen. Hij geeft haar meer dan ze recht op heeft. De mensen zonder eigen land mochten de overgebleven arens lezen maar Boaz geeft aan zijn maaiers de opdracht dat ze zelfs wat extra halmen uit hun bundels moeten trekken en laten liggen zodat Ruth die kan oprapen. Boaz wil dat ze genoeg kan rapen.
Of Boaz alleen aardig en goed is, of dat hij een oog op haar heeft laten vallen, weten we niet.
Wat Boaz hier doet is een tactvolle manier van helpen. Ruth blijft haar werk doen door zelf de arens te rapen.
Wie een ander wil helpen of iets extra’s wil laten toekomen moet soms creatief zijn. Ik moest hierbij aan iets, dat mijn vader vertelde denken. Hij moest als jongen naar een vrouw in de buurt gaan voor Franse les. Pas veel later hoorde hij dat het doel ervan was om op een beleefde manier deze vrouw, die weinig geld had, aan wat extra inkomen te helpen. Dat is een manier van helpen die de ander in zijn of haar waarde laat.
Zo interpreteer ik wat Boaz doet. Sommige zouden dit ook als een vorm van ‘iets achter de rug van de ander om regelen’ zien.
Hoe zou jij geholpen willen worden? Hulp vragen of hulp ontvangen is helemaal niet zo makkelijk. Het is een kunst een ander zo te helpen dat het de eigenwaarde van de ander niet aantast. Elkaar helpen is vaak makkelijker gezegd dan gedaan.
Ruth komt na een dag werken met één efa graan thuis. Dat is ongeveer 36 liter. Noömi wordt er heel blij van. Ze weet niet eens om wie het gaat en toch roept ze meteen ‘Gezegend de man die zo goed voor jou geweest is!’
Toen Noömi vervolgens hoort dat het Boaz was waar Ruth arens heeft gelezen prijst ze hem nog meer. En ze vertelt dat Boaz een naaste verwant is die zijn rechten als losser kan laten gelden. Maar wat dit betekent weet Ruth niet.
Een losser kan in de naam van Elimelech, de overleden man van Noömi, diens land terugkopen. Ruth begrijpt op dit moment nog niet waarop Noömi doelt.
Zij is alleen maar blij dat Boaz gezegd heeft dat ze de hele oogsttijd op zijn velden arens mag lezen.
De overweldigende oogst verdrijft de bitterheid van Noömi. Zij ziet op eens weer mogelijkheden voor een toekomst.
En het valt bij het lezen bijna niet op maar zij spreekt opeens van ‘ons’. “Hij is een naaste verwant van ‘ons’”, zegt ze tegen Ruth. Noömi die zo opgesloten was in haar verdriet, zelfmedelijden en bitterheid ziet Ruth opeens weer staan. Ruth hoort nu helemaal bij haar familie.
Nu pas is Noömi echt weer thuis.
De genade van God werkt door in de genadige houding van Boaz en deze schenkt Ruth en Noömi nieuw leven.
Waar staan wij zelf in de keten van goedheid? Zijn we gever of ontvanger of de ene keer gever en de andere ontvanger van goedheid?
Goedheid schenkt levensvreugde.
Amen
Introductie Bijbellezing
Boaz is een goed mens. Hij is goed voor de vreemdelinge Ruth en dat doet vervolgens ook Noömi weer goed. Ruth is nog steeds op het veld, en raapt arens.
Lezing
Ruth 2:14-23
Toen het etenstijd was zei Boaz tegen Ruth: ‘Kom maar hier en neem een stuk brood en doop het in de wijn.’ Ze ging naast de maaiers zitten, en hij gaf haar geroosterd graan. Ze at tot ze genoeg had en ze hield zelfs nog over. Toen ze weer opstond om te gaan werken, gaf Boaz zijn mannen de volgende opdracht: ‘Laat haar ook tussen de schoven aren lezen, zeg daar niets van. Integendeel, jullie moeten juist wat halmen voor haar uit de bundels trekken en die laten liggen, zodat zij ze op kan rapen. Verwijt haar dus niets.’ Zij werkte tot de avond op het veld en sloeg de korrels uit de aren die ze geraapt had. Het was ongeveer een efa gerst. Ze pakte het op en ging terug naar de stad.
Toen Noömi zag hoeveel ze verzameld had, en toen Ruth haar ook nog gaf wat ze van het middagmaal had overgehouden, riep ze uit: ‘Waar heb jij vandaag aren gelezen, waar heb je gewerkt? Gezegend de man die zo goed voor jou geweest is!’ Ruth vertelde haar schoonmoeder dat de man bij wie ze die dag gewerkt had Boaz heette.
Toen zei Noömi tegen haar schoondochter: ‘Moge de HEER hem zegenen, want hij heeft trouw bewezen aan de levenden en aan de doden.’ En ze vervolgde: ‘Hij is een naaste verwant van ons en kan daarom zijn rechten als losser laten gelden.’ En Ruth, de Moabitische, zei: ‘Hij heeft ook nog tegen me gezegd dat ik bij zijn maaiers moest blijven totdat zijn hele oogst is binnengehaald.’
‘Het is goed dat je optrekt met de vrouwen op zijn land, mijn dochter,’ zei Noömi tegen Ruth, ‘want dan zal niemand je op een ander veld lastig kunnen vallen.’
Ze bleef dus aren lezen bij de vrouwen die voor Boaz werkten, tot het einde van de gerste- en de tarweoogst.
Al die tijd woonde ze bij haar schoonmoeder.
Liederen
Lied 841:1
Wat zijn de goede vruchten,
die groeien aan de Geest?
De liefde en de vreugde,
de vrede allermeest,
geduld om te verdragen
en goedertierenheid,
geloof om veel te vragen,
te vragen honderd-uit.
Lied 1007 1-3
1 Brood zal ik geven en water als wijn,
een handvol genade om mens van te zijn.
2 Kom je van verre en roept men je na
ik noem je mijn naaste, wees welkom, besta.
3 Is je beschutting verloren gegaan,
in windvlagen zal ik mijn kleed om je slaan.
Voorbeden
God,
U die aan geringen recht verschaft en armen omhoog heft uit het stof, vol vertrouwen komen wij tot U met onze gebeden:
voor mensen die stil durven staan bij hun leven, bij wie ze ten diepste willen zijn,
voor wie zoeken naar de bronnen van hun bestaan,
voor allen die de drukte achter zich laten en ruimte scheppen voor bezinning;
dat ze inspiratie vinden om hierdoor gelouterd een nieuw begin te maken…
voor allen die door hun drukke bezigheden amper toekomen aan bezinning,
voor wie vluchten in allerlei verplichtingen,
afspraken en onmisbaarheid, voor ieder die gedachteloos
voorbijgaat aan de vragen die het leven stelt; dat ze mensen ontmoeten die hen wakker schudden en hen tot nadenken stemmen…
voor allen die gastvrijheid bieden aan mensen die verdieping zoeken, voor wie zijn huis en hart openstelt voor wie verlangen naar diepgang, voor ieder die mensen begeleidt in hun zoektocht naar nieuwe inspiratie; dat ze dit doen met alle ruimte en respect voor ieders eigen weg…
voor mensen die in deze vakantietijd zoeken naar gemeenschap en warmte, voor wie stilte en bezieling zoeken
om hun geloof te verdiepen, voor ieder die vertrouwt op uw leiding op de weg door de woestijn; dat ze elkaar stimuleren tot openheid voor het evangelie van uw Zoon…
Goede God, verhoor al wat wij U in eerbied vragen en blijf met uw zorg omzien naar al uw mensen. Beziel hen met de Geest van Jezus Christus, uw Zoon, vandaag en tot in lengte van dagen.
Amen
Zegen
De Heer zegene en behouden ons
de Heer late zijn aangezicht lichten over ons
en hij schenke ons zijn vrede en genade
in de naam van de Vader,
en de Zoon
en de Heilige Geest
Amen
Deze overdenking kunt u nalezen en of downloaden via deze link:
Ruth deel 5 – Overdenking 2 augustus 2020 – 8e na Trinitatis
De link naar deze video op YouTube:
https://youtu.be/rKJnniPUryo
De Lutherse gemeente Zuid-Nederland heeft een eigen YouTube-kanaal
waar u veel meer overdenkingen kunt bekijken:
https://www.youtube.com/channel/UCFdBWisHoL8RQdD_5fqaaGw
Collecte
De collecte van deze week is bestemd voor de eigen kerk.
Bij voorbaat hartelijk dank.
De collecte gaat nu digitaal op een betaalpagina via iDEAL.
Die kunt u bereiken door de QR-code te scannen met uw smartphone of via deze link:
https://www.samengoeddoen.nl/gift/31c9871f02b9ec4bbca31a0d5bc862b8
Maar u uw gift ook overmaken naar:
Bankrekening NL43 RABO 0373 7412 51
t.n.v. Evangelisch-Lutherse gemeente Zuid-Nederland
Een goede en gezegende zondag gewenst,
ds. Susanne Freytag en ds. Willem Boon